Hoe komen motten in huis?

Motten kunnen op verschillende manieren je huis binnenkomen. Eén van de meest voor de hand liggende routes is simpelweg via openstaande ramen of deuren, vooral wanneer het ’s avonds binnen licht is en buiten donker. Motten worden namelijk sterk aangetrokken door kunstlicht. Bovendien kan het gebeuren dat ze per ongeluk mee naar binnen komen via kleding of textiel dat buiten heeft gehangen. Larven en eitjes zijn vaak zo klein en onopvallend dat je ze makkelijk over het hoofd ziet.

Een andere veelvoorkomende manier is via boodschappen, met name bij voedselmotten. Deze motten leggen eitjes in producten zoals meel, rijst of granen. Zodra jij die producten in huis haalt, breng je de eitjes en larven ongemerkt mee. Zeker als je grote voorraden in huis hebt en de verpakking lange tijd ongeopend blijft liggen, kan een kleine besmetting uitgroeien tot een ware plaag.

Wat zijn motten?

Motten zijn in feite nachtvlinders en komen in allerlei soorten en maten voor. De twee meest bekende ‘huismotten’ zijn de kledingmot en de voedselmot. De kledingmot (Tinea bisselliella) herken je aan zijn goudbruine of beige vleugels. Deze soort vreet niet zelf aan je kleding, maar de larven doen dat wél. Ze geven de voorkeur aan natuurlijke materialen zoals wol, zijde en bont, en kunnen daardoor kostbare textielstukken ruïneren.

De voedselmot, zoals de meelmot of vruchtmot, concentreert zich op voedingsmiddelen. De larven voeden zich graag met granen, noten, gedroogd fruit en meelproducten. Hierdoor kunnen voorraden in korte tijd onbruikbaar en onhygiënisch worden. Hoewel deze motten niet direct gevaarlijk zijn voor de mens, zorgen ze voor overlast, frustratie en voedselverspilling.

Waarom komen motten graag binnen?

Een woning biedt voor motten tal van aantrekkelijke omstandigheden. In de eerste plaats vinden ze er warmte en voedsel. De kledingmotlarven kunnen zonder veel verstoring aan je truien of dekens knagen, en de voedselmotlarven hebben toegang tot talloze verpakkingen in keuken- en voorraadkasten. Daarnaast is het binnen vaak minder vochtig of juist stabieler van temperatuur dan buiten, wat de overlevingskansen van eitjes en larven vergroot.

Bovendien is er in huis genoeg ruimte om ongezien te nestelen. Kledingkasten die niet vaak geopend worden, zolderkamers die zelden worden schoongemaakt of slecht afgesloten voedselverpakkingen in keukenkastjes: het zijn allemaal ideale plekken voor motten. Zonder dat je het meteen in de gaten hebt, kan een klein aantal motten zich snel vermenigvuldigen en voor vervelende problemen zorgen.

Praktische stappen bij een (beginnende) mottenplaag

1. Identificeer het type mot
   Voordat je in actie komt, is het goed te weten met welk type mot je te maken hebt. Zie je kleine, beige-achtige motjes in de buurt van kledingkasten of vind je spinsels tussen je kleren? Dan heb je waarschijnlijk kledingmotten. Zie je juist motjes in de keuken en ontdek je spinsels of larven bij meel, rijst of noten? Dan zijn het voedselmotten.
2. Ruim grondig op en gooi aangetaste spullen weg
   Pak allereerst de bron aan: controleer alle kleren of voedingsmiddelen in de buurt van de plek waar je motten hebt gezien. Gooi ernstig aangetaste artikelen weg om te voorkomen dat de larven zich verder verspreiden. Bij voedselmotten kun je voor de zekerheid ook verpakkingen weggooien die er nog schoon uitzien, maar al een tijdje openstaan.
3. Maak kasten en lades goed schoon
   Zuig kieren en naden zorgvuldig uit met de stofzuiger (let vooral op hoeken en randen), en maak oppervlakken schoon met een vochtige doek. Dit verwijdert eitjes en larven die vaak verstopt zitten in scheuren of langs plinten. Vergeet de stofzuigerzak niet meteen weg te gooien, zodat eventuele eitjes of larven niet opnieuw kunnen uitkomen.
4. Gebruik hitte of kou
   Kleding die mogelijk besmet is, kun je heet wassen (minstens 60°C) of een paar dagen in de vriezer leggen. Motlarven en eitjes overleven extreme temperaturen niet. Deze methode is vooral nuttig bij kledingmotten.
5. Bewaar voedingsmiddelen en kleding goed afgesloten
   Stop voedingsmiddelen in luchtdichte (glazen of plastic) bakken en bewaar kleding in afsluitbare zakken of dozen, zeker als je ze lang niet gebruikt. Zo verklein je de kans dat motten er toegang toe krijgen.
6. Feromoonvallen of natuurlijke bestrijders
   Voor voedselmotten zijn er speciale feromoonvallen die mannelijke motten aantrekken en vangen. Dit helpt om de omvang van de plaag in te schatten en de voortplanting te beperken. Bij kledingmotten kun je overwegen om lavendelzakjes of cederhouten blokken in de kast te leggen, omdat de geur daarvan motten afschrikt.
7. Houd vol en controleer regelmatig
   Een mottenplaag bestrijden vraagt vaak doorzettingsvermogen. Controleer wekelijks je kasten en de plekken waar je eerder motten hebt gevonden. Zo kun je snel ingrijpen als er nieuwe eitjes zijn uitgekomen.

Door alert te zijn op de signalen van motten en meteen actie te ondernemen, kun je een grote plaag en blijvende schade voorkomen. Met de juiste maatregelen blijft je huis motvrij en voorkom je dat je kleding en voedselvoorraden worden aangetast.